René van der Bel

Samenvatting | 137 | Appendices Samenvatting Dit proefschrift getiteld “ Kidney oygenation under pressure ” oftewel “nieroxygenatie onder druk” onderzoekt op verschillende manieren de interactie tussen de zuurstofvoorziening (oxygenatie) van de nieren en de regulatie van de bloeddruk, welke onder andere beïnvloed word door veranderingen in de activiteit van het sympathisch zenuwstelsel. Dit is een on- derdeel van het onwillekeurige zenuwstelsel en verantwoordelijk voor het in actie brengen van het lichaam, zo verhoogt het de hartslag en bloeddruk, maar remt het de spijsvertering. Tijdens de verschillende onderzoeken hebben we bestaand bewijs op de proef gesteld (onder druk gezet), hebben we patiënten letterlijk onder druk onderzocht, hebben we de bloeddruk in gezonde mensen verhoogt of hebben we juist een onderdruk gecreëerd. De genoemde interactie tussen nieroxygenatie en bloeddruk lijkt namelijk een belangrijke rol te spelen in het ontstaan en voortschrijden van chronische nierziekten. Chronische nierziekte (CKD) wordt gekenmerkt door een afname van de filtercapaciteit van de nieren. Het is een wereldwijd groter wordend probleem. In 2013 leed 8 tot 16% van de wereld bevolking aan CKD. Het is een progressieve ziekte, wat betekend dat de werking van de nieren almaar verder achteruit gaat, wat uiteindelijk leidt tot eindstadium nierfalen waarbij dialyse en/of een niertransplantatie noodzakelijk wordt. De belangrijkste oorzaken van CKD zijn hoge bloeddruk en suikerziekte. De meeste mensen die lijden aan CKD, komen dan ook niet te overlijden aan de nierziekte, maar aan andere hart- en vaataandoeningen. Hoge bloeddruk veroorzaakt niet alleen CKD, het is ook een gevolg ervan. Daardoor is de behandeling van de hoge bloeddruk met medicijnen ook vaak lastig bij deze patiënten. Gesteld kan dus worden dat hoge bloeddruk karakteristiek is voor CKD. Steeds meer bewijs laat zien dat hoge bloeddruk onder CKD patiënten te wijten is aan een toename in activiteit van het sympathisch zenuwstelsel. Dit heeft geleid tot het idee dat de aanjager van deze sympathische activiteit zich in de zieke nier zelf bevindt en daarmee een logische veroorza- ker is van de achteruitgang van nieroxygenatie door veranderde bloeddoorstroom door de nieren en toename van het zuurstofverbruik. Dit concept lag ten grondslag aan de ontwikke- ling van nierdenervatie in jaren 2005 - 2010. Nierdenervatie lijkt op een dotter behandeling van de nierslagader, waarbij in plaats van een ballon op te blazen om een vernauwing weg te nemen, er getracht wordt om met een electrode de sympathische zenuwen die daar in de bloedvatwand lopen door te branden. Zo zou de aanjager van de sympathische zenuw- activiteit en hoge bloeddruk weggenomen kunnen worden, waarna de bloeddruk daalt en misschien zelfs de zuurstofvoorziening van de nier verbeterd. Echter, was destijds nog niet geheel duidelijk hoe de sympathische activiteit ontstond en hoe deze bijdroeg aan de bloeddruk stijging in CKD patiënten. Uiteindelijk faalde de nierdenerva-