Nanke Dokter

54 Stimuleren van schoolse taalvaardigheid bij rekenen 2 zullen, net als de leraren in profiel 1, kansen hebben voor het stimuleren van schooltaalbegrip. Doordat ze de werkvorm taakevaluatie meer inzetten, hebben ze volgens de experts ook meer kansen voor het vertonen van strategieën gericht op schooltaalproductie. Leraren met lessen die passen in profiel 3 hebben volgens de experts de minste kans op het inzetten van schooltaalstimulerende strategieën. De werkvorm taakinstructie geeft enige kans op het laten zien van strategieën gericht op schooltaalbegrip en een kleine kans op het laten zien van strategieën gericht op school- taalproductie. Leraren uit profiel 4 hebben veel kansen voor het stimuleren van school- taalproductie en ze hebben kansen voor het stimuleren van schooltaalbegrip. 3.3 Conclusies De didactische werkvormen taakevaluatie , gesprek en uitleg bieden volgens de experts kansen voor het toepassen van schooltaalstimulerende strategieën door leraren. In de praktijk gebruiken leraren inderdaad tijdens alle drie deze werkvormen schooltaal- stimulerende strategieën. De werkvorm gesprek komt tijdens de rekeninstructies minder vaak voor dan de werkvormen uitleg en taakevaluatie . De experts geven aan dat tijdens taakevaluatie zowel strategieën gericht op schooltaalbegrip als strategieën gericht op schooltaalproductie mogelijk zijn. Dit kan komen doordat taakevaluatie net als gesprek gericht is op het aangaan van de dialoog tussen leraar en leerlingen. In de praktijk gebruiken vrij weinig leraren tijdens taakevaluatie schooltaalstimulerende strategieën en met name strategieën gericht op schooltaalproductie komen nauwelijks voor. Dit komt niet overeen met de verwachtingen van de experts. De reden hiervoor kan zijn dat leraren tijdens het evalueren van de taak minder gericht zijn op de taal van de leerling, maar meer op de taal die nodig is bij het bespreken van de taak. De strate- gieën die door de leraren worden ingezet zijn hierdoor niet gericht op het stimuleren van de schooltaalproductie van de leerling. Leraren verschillen in de manier waarop ze hun rekeninstructies opbouwen en daarmee in de kansen die ze creëren voor het vertonen van schooltaalstimulerende strategieën. Vier lesprofielen konden worden vastgesteld die verschillende kansen bieden voor het gebruiken van schooltaalstimulerende strategieën. In het profiel met vooral kans op het stimuleren van schooltaalbegrip zaten elf leraren, in de profielen met kans op stimuleren van zowel begrip als productie van schooltaal negen en in het profiel met weinig kansen zeven. In het vervolg van het onderzoek richten we ons op twee werkvormen die ver- schillen in de mate waarin er kans is voor een dialoog. We kiezen voor de werkvorm gesprek , waarin de leraar in interactie met de leerlingen is en waarin, zowel volgens de experts als volgens ons onderzoek in de lespraktijk, alle strategieën mogelijk zijn. Daarnaast richten we ons op een werkvorm die minder interactief is, om zo de verschillen in het leraargedrag te kunnen onderzoeken. We kiezen voor de werkvorm uitleg waarvan experts aangeven en leraren laten zien dat schooltaalstimulerende strategieën erin (kunnen) voorkomen.