Daan Hulsmans

208 Appendices Dutch summary (Nederlandse samenvatting) Het veranderen van probleemgedrag staat centraal in de zorg voor jonge mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB). Duizenden zorgprofessionals ontwikkelen en implementeren preventie- en interventieprogramma's. Ze bouwen relaties op met hun cliënten. Ze luisteren, ondersteunen, empoweren en begeleiden hen – allemaal met het doel om met de tijd gewenste gedragsverandering te bereiken. Maar hoe kan men veranderprocessen van probleemgedrag bij mensen met een LVB bestuderen? Er zijn in wezen twee routes: de nomothetische benadering en de idiografische benadering. Nomothetisch onderzoek kijkt breed naar of een groep individuen in de loop van de tijd verandert, met het doel om wetmatige veranderpatronen binnen een steekproef te identificeren die kunnen generaliseren naar de populatie mensen. Idiografisch onderzoek daarentegen gaat niet over begrip van hoe steekproeven of populaties gemiddeld veranderen, maar probeert inzicht te krijgen in het veranderproces van één enkel individu (Molenaar, 2004). De nadruk van een idiografische benadering ligt dus op het begrijpen van de uniciteit van individuen, in plaats van hun gelijkenis. Dit proefschrift beschrijft nomothetische en idiografische studies over veranderprocessen, met als overkoepelende vraag hoe en waarom probleemgedrag verandert bij mensen met een LVB die specialistische zorg ontvangen. Hoofdstuk 2 richtte zich op een actueel thema in de LVB zorg: problematisch gebruik van alcohol en drugs (Kiewik et al., 2017). In dit hoofdstuk werd nomothetisch onderzocht of een groep jonge mensen die een geïndiceerd preventieprogramma voor middelengebruik volgden, hun alcohol- en drugsgebruik gemiddeld meer verminderden dan een controlegroep. Het preventieprogramma heet Take it Personal! en was ontworpen om zich te richten op één van de vier persoonlijkheidsprofielen met een hoog risico op verslaving: sensatie zoeken, impulsief gedrag, angstgevoeligheid of negatief denken. Om de effectiviteit van Take it Personal! te toetsen werden antwoorden op een vragenlijst over middelengebruik vergeleken tussen twee tijdsmomenten: eenmaal voor Take it Personal! en een follow-up meting drie maanden na het volgen van het programma. De resultaten toonden aan dat degenen in die ‘Take it Personal!’ volgden, gemiddeld gezien, drie maanden daarna minder frequent alcohol- en/of drugs gebruikten en minder frequent deden binge-drinken. We vonden echter geen interventie effect op de algehele probleemintensiteit van het gebruik. Desalniettemin was het een belangrijke vondst dat Take it Personal! effectief bleek op het verminderen van de frequentie waarmee alcohol- en/of drugs gebruikt wordt, omdat er tot nu toe weinig tot geen effectieve interventies beschikbaar zijn voor deze problematiek bij deze doelgroep (Didden et al., 2020).

RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw