188 Appendix klinische (medisch-psychiatrische) behandelinterventies te onderzoeken. We vonden dat de meeste behandelinterventies zowel een positieve, als een negatieve impact kunnen hebben op persoonlijk herstel: het krijgen van een diagnose kan een opluchting zijn, maar ook aanleiding geven tot stigma; medicatie heeft positieve effecten, maar bijwerkingen beperken persoonlijk herstel; opname en dwang kan bijdragend zijn, maar kan ook een negatief effect hebben op het herstelproces; psychologische behandelingen werden steeds als helpend ervaren. Naast de studie bij Mentrum, gebruikten we ook data van de Genetic Risk and Outcome of Psychosis (GROUP) studie om te onderzoeken of factoren die geassocieerd zijn met persoonlijk herstel hetzelfde zijn voor patiënten met een nietaffectieve psychose, niet-aangedane broers en zussen en gezonde controles. De belangrijkste bevinding was dat determinanten gerelateerd aan veerkracht, zoals een positief zelfbeeld en een proactieve vorm van coping, gekoppeld waren aan persoonlijk herstel in alle drie de groepen. Sociaal functioneren droeg significant bij aan de verklaarde variantie van persoonlijk herstel bij patiënten en broers en zussen. Ten slotte onderzochten we de meningen van mensen met een ernstige psychiatrische aandoening, naasten en behandelaren over de samenwerking tijdens de weg naar herstel. Perspectieven op herstel bleken erg uiteen te lopen, maar alle deelnemers vonden het tot stand brengen van onvoorwaardelijk en betekenisvol contact belangrijk. We concluderen dat de bevindingen van het onderzoek, zoals beschreven in dit proefschrift, het idee ondersteunen dat herstel ziekte overstijgt op twee manieren: 1. Persoonlijk herstel lijkt een proces dat grotendeels onafhankelijk kan plaatsvinden van klinische remissie van symptomen, met name van psychotische symptomen. 2. Persoonlijk herstel hangt samen met veerkracht en sociaal functioneren; factoren die universeel menselijk zijn en bij ons allemaal passen. Voor de klinische praktijk betekent dit dat een focus op symptoomreductie niet de noodzakelijke of enige weg naar persoonlijk herstel is. Verder is het, bij behandeling van symptomen, belangrijk, ook bij patiënten met een psychotische stoornis, om genoeg aandacht te hebben voor affectieve symptomen, d.w.z. van depressie en angst. Hoe persoonlijk herstel ondersteund moet worden door behandelaren is niet een eenvoudige vraag om te beantwoorden. Een geïndividualiseerde aanpak, gebruikmakend van de ervaringen en behoeften van een specifieke patiënt, is onmisbaar in herstelgerichte zorg. Gebaseerd op de ervaring en mening van patiënten, kunnen professionals meer aandacht hebben voor: het communiceren van een diagnose op een hoopvolle manier; het ontwikkelen van een gepersonaliseerde medicamenteuze behandeling; reflectie achteraf over het inzetten van opname
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw