349 De derde onderzoekscyclus: het volledig digitale ontwerp uitvoeren. Tijdsdruk kan ervoor zorgen dat de leerlingen te snel door de redenering heen gaan en er niet voor kiezen om de hulpfunctie te gebruiken, terwijl ze juist in de eerste les kennis moeten maken met de methode. Ook kan een gevoel van druk leiden tot afname van het plezier en de motivatie. Nu duidelijk is dat de digitalisering van het ontwerp geen oplossing biedt voor dit probleem, moet in de volgende versie van het ontwerp de lesopzet worden aangepast. Dit betekent dat een extra les nodig is, zodat de activiteiten evenredig verdeeld kunnen worden. Een extra les biedt ook de mogelijkheid om een vorm van ondersteuning te bieden voordat de leerlingen zelfstandig met de redeneeropdrachten beginnen, zoals besproken bij de tweede onderzoeksvraag over het leren redeneren. Het doel van het ontwerp dat in dit onderzoek centraal staat, is leerlingen leren redeneren over en met historische literatuur. De eerste twee lessenreeksen lieten zien dat leerlingen gedurende het maken van de opdrachten leerden redeneren en dit leren ook als zodanig ervoeren. Lessenreeks 3, waarin de methode volledig gedigitaliseerd is, laat dezelfde resultaten zien. De ondersteuning in de lessenreeks in de vorm van ‘scaffolding’ en een hulpfunctie, zorgt ervoor dat leerlingen docentonafhankelijk de methode van redeneren leren en tot inzichten komen. In de evaluaties van de leerlingen wordt duidelijk dat zij dit leren zelf ook zo ervaren. Ze geven met name aan dat ze het toepassen van de redeneerstappen en het creëren van inzichten hebben geleerd. De digitalisering van het ontwerp lijkt de kwaliteit van dit leren niet te verminderen. Het bood met de hulpfunctie juist een extra mogelijkheid om het leren te ondersteunen. Een overzicht van het gebruik van de hulpicoontjes laat zien dat veel leerlingen hier ook gebruik van hebben gemaakt. Blijkbaar hebben zij behoefte aan ondersteuning tijdens het maken van de opdrachten. Het regelmatige gebruik van de hulpicoontjes geeft steun aan de gedachte dat het zinvol is ook andere hulpfuncties te ontwikkelen, zoals de in het prototype voorstelde chatfunctie voor hulpvragen aan klasgenoten en een instructie voorafgaand aan de redeneeropdrachten. Het tweede doel van het ontwerp dat in dit onderzoek centraal staat, is het motiveren van leerlingen. De resultaten van Lessenreeks 3 op het gebied van motivatie laten zien dat de problemen die in Lessenreeks 2 leidden tot een afname van de motivatie, grotendeels zijn opgelost. Een analyse van de evaluerende opmerkingen bij Lessenreeks 3 bracht echter een nieuw probleem aan het licht, dat ervoor zorgt dat de resultaten op het gebied van motivatie niet verbeterden: in veel opmerkingen geven leerlingen aan dat zij Lessenreeks 3 als eentonig en herhalend ervaren. Nog altijd worden meer opmerkingen gemaakt die duiden op intrinsieke en geïdentificeerde motivatie van leerlingen dan opmerkingen die duiden op externe motivatie, maar het verwachte
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw