215 De eerste onderzoekscyclus: het redeneermodel ‘Bij bron 2 zie ik dat de Nederlandse verzetters fel tegen de NSB’ers waren. Ze dachten dat ze na een kleine woordenwisseling met een NSB’er al gepakt konden worden, want NSB’ers hadden best veel macht doordat ze samenwerkten met de Duitsers.’ Dit leidt bij deze leerling tot de volgende conclusie: ‘De boodschap die ik hieruit haal, is dat Nederlanders die in het verzet zaten redelijk makkelijk iemand konden doden.’ Leerling 2 haalt er iets anders uit, namelijk dat men ‘vroeger’ – de leerling specificeert dat niet naar de Tweede Wereldoorlog – ‘gemakkelijker mensen vermoordde’. Het feit dat sommige verzetsstrijders als helden werden gezien, brengt deze leerling tot de conclusie dat er in het heden heel anders over moord wordt gedacht dan in het verleden: ‘Bij bron 2 zie ik dat het veel vaker gebeurde dat mensen gewoon zomaar vermoord worden en tot de dood veroordeeld werden. Ik zie ook dat sommige moordenaars zelfs als helden worden gezien, omdat ze zogenaamd iemand hebben omgebracht die niet de juiste ideologie nastreefde. De boodschap die ik hieruit haal, is dat er vroeger gewoon heel anders werd omgegaan met moorden en mensen tot de dood veroordelen.’ Het lezen van de derde bron leidt bij leerling 1 tot het inzicht dat er meerdere perspectieven mogelijk zijn op hoe men in het verleden aankeek tegen de daden van het verzet: ‘Bij bron 3 zie ik dat er verschillende meningen zijn over de moorden die zijn gepleegd door mensen in het verzet. De boodschap die ik hieruit haal, is dat niet zomaar alle moordenaars van het verzet geprezen moesten worden voor hun daden. Niet alle daden hadden namelijk goede redenen om uitgevoerd te worden.’ Ook leerling 2 leest de derde bron als een correctie op het beeld dat uit de eerste twee bronnen wordt gehaald: ‘Bij bron 3 zie ik een tekst waarin moordenaars veroordeeld worden voor hun daden. De boodschap die ik hieruit haal, is dat er toch wel degelijk straffen waren tégen het vermoorden van de vijand zonder daar de opdracht voor te hebben gekregen. Ook al was het voor het vaderland en met de vrijheid in zicht, als je iemand vermoordt werd je daar soms wél voor
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw