Renate van Keulen

205 De eerste onderzoekscyclus: het redeneermodel www.redenerenoverliteratuur.nl, via het item ‘onderzoek’ in de navigatiebalk. www. redenerenoverliteratuur is de praktische component van dit ontwerponderzoek. De website vormt het platform voor de digitale game, maar bevat ook informatie over het onderzoek en materiaal voor docenten. Tabel 9.1 Beschrijving van de lessenreeks van cyclus 1 van het ontwerponderzoek Les Doel Opdracht 1 Kennismaken met de roman De donkere kamer van Damokles en de werkwijze (redeneren met vragen vanuit de vier perspectieven volgens het redeneermodel in Tabel 6.5). Lezen met een onderzoekende houding en vragen leren stellen die uitnodigen tot een redenering. Oefenen met stap 1 van het stappenplan om tot inzichten te komen: gezamenlijk een fragment lezen met een onderzoekende houding en vragen stellen binnen de vier perspectieven. 2 Leren formuleren van een antwoord binnen het eigen referentiekader volgens het redeneermodel in Tabel 6.5. Twee vragen stellen bij een fragment (binnen een perspectief naar keuze) en deze vragen beantwoorden (stap 2 van het stappenplan). 3 Leren bijstellen van het eigen antwoord op basis van extra informatie bij de vragen (bronnen/ theorie/begrippen) en het verwerven en formuleren van inzichten. Een gegeven gedeeltelijke redenering bij een fragment afronden op basis van informatie/ bronnen. Vervolgens de verworven inzichten opschrijven (stap 3 t/m 5 van het stappenplan) 4 Leren om een volledige redenering op te stellen. Bij een fragment alle redeneerstappen uitvoeren op basis van een gegeven vraag en inzichten formuleren (stap 2 t/m 5 van het stappenplan). 5 Leren om een totaalinzicht over de roman te formuleren op basis van de verworven inzichten. Het formuleren van een totaalinzicht over de roman. In de eerste les maken de leerlingen via een introductiefilmpje kennis met de inhoud van de roman. De verhaallijn tot aan de ontmoeting tussen hoofdpersoon Osewoudt en Dorbeck wordt beknopt samengevat, geïllustreerd met animaties. Ook krijgen de leerlingen uitleg over het stappenplan waarmee zij gaan redeneren, en de betekenis van de vier perspectieven, die in de lespraktijk ‘tekst’ (systeemperspectief), ‘lezer’ (individueel perspectief), ‘maatschappelijke context’ (sociaal-maatschappelijk perspectief) en ‘historische context’ (historisch perspectief) worden genoemd. Vervolgens krijgen de leerlingen uitleg over het stellen van redeneervragen binnen de vier perspectieven (stap 1), waarbij de docent ingaat op de kenmerken van een redeneervraag. Gezamenlijk wordt het fragment uit De donkere kamer van Damokles gelezen waarin Osewoudt Dorbeck voor het eerst ontmoet (pagina 24-25). De opdracht van deze les bestaat uit het stellen van acht vragen bij dit fragment (twee binnen ieder perspectief).

RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw