17 Inleiding gemiste kans, want hoewel leerlingen het soms best prettig lijken te vinden als hun docent een lezing verzorgt en zij alleen hoeven te luisteren, is activerend literatuuronderwijs op de langere termijn vruchtbaarder (Yannier et al., 2021; Deslauriers et al., 2019; Freeman et al., 2014). Didactische ontwikkelingen op het gebied van het literatuurgeschiedenisonderwijs zijn relatief schaars (Van Keulen, 2021). Bij een beoordeling van schoolboeken voor een themanummer van Levende Talen (Oostdam & Witte, 1994) constateerde het betrokken onderzoekspanel dat een bewuste didactiek om leerlingen historisch besef bij te brengen ontbreekt. Er hebben sinds die constatering wel de nodige ontwikkelingen plaatsgevonden. Slings (2000) heeft op basis van zijn proefschrift Toekomst voor de middeleeuwen de reeks ‘Tekst in context’ en de website literatuurgeschiedenis.org ontwikkeld. Witte ontwikkelde www.lezenvoordelijst.nl, een website die ook opdrachten bij romans van voor 1880 aanbiedt. Bax en Mantingh (2019) ontwikkelden naar analogie van het bij geschiedenis veelgebruikte concept van ‘historisch redeneren’ een theoretisch model voor literatuurhistorisch redeneren, waarbij literatuurhistorische kennis wordt ingezet om literaire teksten uit heden en verleden te interpreteren. Literatuurgeschiedenis. org is sinds 2020 sterk uitgebreid en biedt naast kennis en inspiratie over schrijvers, stromingen en literaire werken uit de literatuurgeschiedenis ook interessant lesmateriaal. Een andere ontwikkeling is LitLab, een website die leerlingen ondersteunt bij het doen van onderzoek naar Nederlandse (historische) literatuur. Bovenstaande ontwikkelingen zijn positief, maar wat ontbreekt is vakdidactisch onderzoek gericht op het literatuurgeschiedenisonderwijs. Dit is niet alleen nodig vanwege de vele voordelen die het lezen van historische teksten biedt, maar kan er ook aan bijdragen dat deze teksten in het literatuuronderwijs een duidelijkere en beter verankerde plaats krijgen dan tot nu toe het geval is. Bovendien ontbreekt in het huidige didactische aanbod een methode die leerlingen daadwerkelijk leert hoe ze kunnen nadenken over historische literatuur. Dit alles samengenomen leidde tot het doel van mijn onderzoek: het ontwikkelen van een activerende didactiek die leerlingen op een motiverende manier leert nadenken over en met teksten uit de literatuurgeschiedenis. Ik richt me daarbij op leerlingen uit de bovenbouw van het vwo, voor wie literatuurgeschiedenisonderwijs en het lezen van historische werken een verplicht onderdeel vormen van het curriculum.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw