Martine Kruijtbosch

211 Samenva t t i ng SAMENVATTING Dit proefschrift begint met een inleiding ( hoofdstuk 1 ) waarin een kort overzicht wordt gegeven van de ontwikkelende professionele rol van de openbaar apotheker sinds de jaren negentig. Deze rol werd meer patiëntgericht in plaats van vooral productgericht. Hoewel veilig bereiden en afleveren belangrijk bleven, kreeg farmaceutische zorg voor patiënten een prominentere plaats in het denken en de praktijk van apothekers. Deze farmaceutische zorg vraagt specifieke verantwoordelijkheden en competenties ​van apothekers. Patiënten, die kwetsbaar zijn vanwege hun gezondheidsproblemen, zijn afhankelijk van de deskundigheid van apothekers en de kennis de zij hebben van geneesmiddelen en de risico's van het gebruik ervan. Voor een optimaal gezondheidsresultaat moeten apothekers hun wetenschappelijke kennis van het geneesmiddel verbinden met de context en het leven van hun patiënt. Apothekers nemen de verantwoordelijkheid voor de medicatie- en gezondheidsgerelateerde voorkeuren en behoeften van hun patiënten. Een dergelijke verantwoordelijkheid houdt in dat apothekers nauw samenwerken met hun patiënten, hun verzorgers en de andere betrokken zorgprofessionals. Binnen deze samenwerking dienen apothekers zich tevens bewust te zijn van hun eigen waarden en perspectieven. De inleiding geeft vervolgens de professionele rol van de Nederlandse openbaar apotheker in Nederland weer. Voor Nederlandse apothekers zijn de kernwaarden van het beroep, welke in het Handvest voor Professionaliteit ( Handvest van de apothekers. Grondslag voor het professioneel en ethisch handelen ) zijn beschreven, leidend in hun handelen. De vijf kernwaarden zijn betrokkenheid op het welzijn van de patiënt, farmaceutische deskundigheid, betrouwbaarheid en zorgvuldigheid, maatschappelijke verantwoordelijkheid en professionele autonomie. Het Handvest stimuleert Nederlandse apothekers professionele expertise en praktische wijsheid in te zetten om deze professionele waarden te realiseren in situaties waar de meest optimale farmaceutische zorg voor een individuele patiënt niet altijd voor de hand ligt. Tot nu toe is geen empirisch onderzoek gedaan naar de professionele waarden van Nederlandse openbaar apothekers. Zorgprofessionals, waaronder openbaar apothekers, werken onder uitdagende omstandigheden, met een ouder wordende bevolking die meer zorg nodig heeft, snel opkomende zorgtechnologieën, marktwerking in de zorg, toenemende besparingen op zorgbudgetten, en veeleisende zorgverzekeraars en patiënten. Deze omstandigheden zetten de professionele autonomie van zorgprofessionals onder druk. Bovendien kunnen zorgprofessionals verantwoordelijkwordengehoudendoor zowel patiëntenals de samenleving wanneer de gezondheid van patiënten negatief wordt beïnvloed door suboptimale of onjuiste zorg. Zorgprofessionals ervaren hierdoor steeds vaker morele dilemma's. Morele dilemma's zijn situaties waarin het niet meteen duidelijk is wat de juiste handelwijze is, aangezien alle