Marjolein Dennissen

180 The Herculean task of diversity networks Collectieve diversiteitsnetwerkpraktijken: de rol van diversiteits-killjoys Een netwerk, en dus ook diversiteitsnetwerk, is het resultaat van het netwerken van mensen. Dit betekent dat diversiteitsnetwerken bestaan uit het daadwerkelijke netwerkgedrag van hun leden. In hoofdstuk 4 maak ik daarom gebruik van de zogeheten praktijkbenadering ( practice-based approach) waarin de analyse van sociale praktijken ( practices ) centraal staat. Deze praktijken refereren naar wat mensen echt zeggen en doen in interactie met elkaar. Met behulp van deze praktijkbenadering, heb ik onderzocht wat diversiteitsnetwerken doen en hoe netwerkleden als collectief netwerken om gelijkheid in organisaties te bewerkstelligen. Ik introduceer hier het concept diversiteitsnetwerkpraktijken om de netwerkpraktijken die voorkomen in diversiteitsnetwerken te duiden. Diversiteitsnetwerkpraktijken refereren naar de collectieve sociaal-politieke acties van het bouwen, onderhouden en gebruiken van relaties op het werk om gelijkheid in organisaties te bevorderen. In mijn onderzoek heb ik vijf diversiteitsnetwerkpraktijken geïdentificeerd: het ongedaan maken van het anders-zijn, het bouwen van alternatieve structuren, het organiseren van evenementen, een beroep doen op de verantwoordelijkheid van de organisaties en het vormen van organisatiebeleid. Deze diversiteitsnetwerkpraktijken kunnen zich richten op de leden van het netwerken en op de organisatie en het management. Voor hun leden maken diversiteitsnetwerken het mogelijk om een veilige omgeving te creëren waarin zij organisatienormen ter discussie kunnen stellen, de ervaringen van uitsluiting kunnen delen en het anders-zijn binnen de netwerkomgeving voor even ongedaan kunnen maken. Daarnaast zijn diversiteitsnetwerken in staat om voor hun leden alternatieve structuren van support, solidariteit en saamhorigheid te creëren die zij via de reguliere paden in de organisatie ontberen. De evenementen en activiteiten die diversiteitsnetwerken organiseren kunnen hun leden ondersteunen in hun persoonlijke ontwikkeling alsook gemeenschapsvorming faciliteren. Met betrekking tot de organisatie en het management kunnen netwerkpraktijken van diversiteitsnetwerken zich richten op het uitdagen van de organisatie en het bevragen van organisatieprocessen die ongelijkheid kunnen bewerkstelligen. Zo kunnen diversiteitsnetwerken, door het beleggen van strategische bijeenkomstenmet het management van de organisatie, een beroep doen op het management om hun verantwoordelijkheid te nemen in het bevorderen van gelijkheid in de organisatie. Ook kunnen diversiteitsnetwerken invloed uitoefenen op de beleidsvorming binnen organisaties, om zo een inclusiever beleid te stimuleren. Het is belangrijk om te begrijpen hoe het netwerken van diversiteitsnetwerken precies werkt, omdat diversiteitsnetwerkpraktijken bij kunnen dragen aan het veranderen, maar ook aan het in stand houden van de status quo. Sommige netwerken blijken succesvol te zijn in het aankaarten van ongelijkheidsgerelateerde thema’s, maar er zijn ook netwerken zijn die deze thema’s uit de weg gaan en het liever hebben over hoe “sexy” diversiteit is. De netwerken die ongelijkheid wel durven te bevragen, heb ik diversiteits-killjoys genoemd. Gebaseerd op Sara Ahmed’s concept van de feminist killjoy , bedoel ik hiermee te zeggen dat